Blognotki
-
Wyjątkowo zimny maj
June 1, 2020,
Tegoroczny maj skonfundował nieco naszych rodzimych denialistów klimatycznych, powodując masowe zwątpienie w realność zjawiska globalnego ocieplenia.
-
Zimni ogrodnicy, czyli podróże w krainie hipotez zerowych
May 15, 2020,
Nie jest trudno zrozumieć popularność meteorologicznego folkloru znanego w Polsce jako “zimni ogrodnicy” czy też “zimna Zośka”. Z jednej strony odwołuje się do siedzącego gdzieś w naszej podświadomości przekonania, że w każdym przesądzie tkwi ziarno prawdy, a długoletnia tradycja uprawdopodabnia każdą “mądrość ludową”. W końcu, gdyby “zimni ogrodnicy” byli bzdurą, ludzie by się wcześniej czy później w tym zorientowali, prawda? Jednocześnie współczesna nauka pomaga tego typu folklor zracjonalizować, postulując istnienie mechanizmów które miały odpowiadać za powstawanie zjawisk opisywanych w tradycji ludowej.
-
Komitet Nauk Geologicznych PAN, tl;dr
February 10, 2020,
Aktualizacja (13/02/2020): Skontaktował się ze mną jeden z członków Komitetu Nauk Geologicznych przekazując, że treść stanowiska nie odzwierciedla poglądów obecnego Komitetu. Stanowisko przyjęto 11 dni przed wyborami w PAN, w wyniku których skład KNG zmienił się diametralnie (pozostało w nim tylko 7 z 32 geologów podpisanych pod stanowiskiem). Podkreślam więc, że tam gdzie w moim komentarzu piszę o “KNG” albo o “członkach KNG”, mam na myśli tylko autorów opublikowanego stanowiska.
Pomysł przegłosowywania takiego dokumentu tuż przed upływem kadencji KNG pozostawiam do oceny czytelnikom, i mam nadzieję że nowy Komitet wróci niebawem do tego tematu.
Komentarz w formie jednego dokumentu pdf można ściągnąć stąd, dopisałem do niego krótkie podsumowanie poniżej, jakby komuś nie chciało się przebijać przez trzydzieści kilka stron tekstu.
-
Komitet Nauk Geologicznych PAN, część 3
February 7, 2020,
-
Komitet Nauk Geologicznych PAN, część 2
February 4, 2020,
Kolejna część komentarza do stanowiska Komitetu Nauk Geologicznych PAN. Część trzecia ukaże się pod koniec tygodnia. Link do części poprzedniej.
-
Komitet Nauk Geologicznych PAN, część 1
January 31, 2020,
Znajduję wielce ironicznym to, że u zarania mojej działalności blogerskiej napisałem (o ile dobrze pamiętam, za namową Adama Wajraka — pozdrawiam serdecznie) polemikę ze stanowiskiem Komitetu Nauk Geologicznych PAN, a dzisiaj, po upływie 11 lat, piszę kolejną polemikę z kolejnym stanowiskiem Komitetu Nauk Geologicznych PAN. Jak pamiętacie (a jeśli nie pamiętacie, możecie zajrzeć do Nauki o Klimacie), tamto stanowisko było zbiorem kompromitujących błędów, półprawd i chochołów, i śpieszę was zapewnić, że dużo się w KNG PAN od tego czasu nie zmieniło: członkowie Komitetu wciąż nie mają pojęcia o współczesnej klimatologii, w szczególności metod, jakich używa się do badania przyczyn obserwowanego globalnego ocieplenia. Co gorsza, jak pokażę poniżej, nie mają też pojęcia o teoretycznie bliższej geologii dziedzinie, jaką jest paleoklimatologia.
-
Warzecha, Lindzen i IPCC
July 5, 2019,
Kontynuując temat poprzedniej notki, dzisiaj zajmiemy się twórczością Łukasza Warzechy, którego mam nadzieję przedstawiać szerszej publiczności nie trzeba. Warzecha swój ciężko wypracowany status denialisty klimatycznego odreagowywał wpierw w “Super Expressie”, gdzie rozprawiał się z klimatycznymi fanatykami, ale najwyraźniej było mu za mało, i kolejny tekst opublikował w “Do Rzeczy”. Tym razem sprawa jest nieco poważniejsza, bo nieustraszony redaktor obnaża w nim “jeden z najbardziej bezczelnych szwindli intelektualnych wszech czasów”, dołączając tym samym do grona prawicowych publicystów i publicystek, którzy w ciągu ostatnich 10 lat formułowali podobne oskarżenia, jak Agnieszka Kołakowska (“Globalne oszustwo”) czy Rafał Ziemkiewicz (“Wielki, globalny szwindel”).
-
Nie wiem ale wątpię
June 24, 2019,
Fala czerwcowych upałów, skuteczna wizerunkowo działalność Młodzieżowego Strajku Klimatycznego, oraz wydarzenia związane z przyjęciem konkluzji Rady Unii Europejskiej na temat klimatu spowodowały wzmożoną irytację części pracowników mediów, która tylko pogłębiła się, gdy Tomasz Markiewka opublikował artykuł o denializmie klimatycznym wśród polskich polityków i publicystów.
-
Przeciw klimatycznym nieukom (repost z 2009)
June 24, 2019,
Przy okazji polemiki z najnowszym tekstem red. Gadomskiego przypomniałem sobie, że przecież już komentowałem jego wypowiedzi na temat globalnego ocieplenia. Było to dawno temu na bloxie, który już nie istnieje, więc przekleiłem tekst tutaj, celem przypomnienia kontekstu i uzasadnienia, dlaczego uważam go za denialistę klimatycznego. Niektóre linki i informacje zostały zaktualizowane, ale niemal cały tekst pozostawiłem w wersji sprzed 10 lat.
-
Co naprawdę mówili klimatolodzy 30 lat temu
March 10, 2019,
Potwierdzeniem postawionej w poprzedniej notce tezy o powolnym uwiądzie denializmu klimatycznego w Polsce niech będzie fakt, że komentuję (po raz kolejny zresztą) tweet Tomasza Wróblewskiego, kiedyś redaktora naczelnego dość opiniotwórczych gazet i tygodników, obecnie prezesa bieda-think-tanku Warsaw Enterprise Institute, w którym ostatnio robi za eksperta od klimatu. 10 lat temu tezy Wróblewskiego byłyby pewnie opublikowane w “Rzeczpospolitej” czy “Wprost”, dzisiaj stały się tylko natchnieniem dla innego prawicowego dziennikarza, który swoje spiskowe teorie o tym, że “klimatolodzy oszukują nas od dekad” opublikował na portalu wGospodarce.
-
Dziesięć lat
January 27, 2019,
Bloga zacząłem pisać pod wpływem impulsu, mniej więcej 10 lat temu, i nie przypuszczałem wtedy że dzisiaj wciąż będę tę pisaninę kontynuować. Poniżej znajdziecie więc garść moich refleksji, wspomnień i anegdotek, dotyczących mojej działalności popularyzatorskiej, oraz debaty o globalnym ociepleniu w Polsce i nie tylko. Notka jest, ostrzegam, dość długa, na szczęście kolejnej o podobnej objętości możecie się spodziewać za kolejne 10 lat.
-
Karoń u Roli
December 26, 2018,
Przyznaję, że pierwszą prośbę o komentarz do treści pojawiających się w “Polskim Portalu Informacyjnym” wRealu24.pl trochę zlekceważyłem, głównie dlatego, że bardzo mnie zmęczyło słuchanie godzinnego, niezbyt pasjonującego i niemal kompletnie pozbawionego treści wywodu niejakiego Krzysztofa Karonia — który, jak rozumiem, jest bardzo popularnym w patriotycznej części internetu ekspertem od wszystkiego.
-
Geekweek i Antarktyda
November 22, 2018,
Globalny strumień geotermalny – ilość ciepła uciekającego z głębi planety przez jej powierzchnię – wynosi około 47 TW albo 92 mW/m². Jest to 2600 razy mniej niż ilość energii słonecznej docierającej do powierzchni Ziemi, i 20 razy mniej niż antropogeniczne wzmocnienie efektu cieplarnianego, wywołane emisjami dwutlenku węgla.
-
Nauka o klimacie - recenzja
November 16, 2018,
Trudno przecenić rolę jaką odegrał portal naukaoklimacie.pl w upowszechnianiu wiedzy o globalnym ociepleniu i klimatologii. W ciągu zaledwie pięciu lat Marcinowi Popkiewiczowi, dr Aleksandrze Kardaś i prof. Szymonowi Malinowskiemu nie tylko udało się stworzyć serwis będący najlepszym polskim źródłem informacji o tematyce zmian klimatu, ale też bardzo skutecznie go spopularyzować. Jeśli dzisiaj coraz częściej napotykamy w mediach masowych rzetelne informacje o globalnym ociepleniu, i sporadycznie słyszymy o cytrynach uprawianych przez Wikingów na Grenlandii, to jest to głównie zasługą mrówczej pracy zespołu NoK i licznych inicjatyw edukacyjnych, które w minionym czasie organizowali. Najnowszą z nich jest książka “Nauka o klimacie”, która trafiła do księgarń 14 listopada, a której krótką recenzję możecie przeczytać poniżej.
-
Jeden stopień i pół
October 7, 2018,
Jutro (a tak naprawdę za kilka godzin, bo w strefie czasowej Korei Południowej) zostanie opublikowany SR15 IPCC, czyli specjalny raport Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu na temat “skutków globalnego ocieplenia o jeden i pół stopnia ponad poziom przeindustrialny i związanych z nim scenariuszy emisji gazów cieplarnianych”. O jego zawartości będziecie mogli zapewne przeczytać w wielu miejscach, ja dzisiaj natomiast chciałbym przybliżyć proces i okoliczności, które doprowadziły do powstania tego raportu.
-
Wszystko, co prof. Świrski mógłby wiedzieć o średniej temperaturze globalnej
January 25, 2018,
…gdyby mu się chciało.
-
O klimatycznym optimum
January 15, 2018,
Czytelnik poprosił mnie o komentarz do tekstu Mariusza Agnosiewicza “Klimatyczny katastrofizm kontra klimatyczne optimum”, opublikowanego na łamach portalu racjonalista.pl, według opinii jego redaktorów “serwisu propagatorów racjonalnego myślenia”.
-
Czego nie pokazał Svensmark
December 27, 2017,
Skoro reaktywacja bloga tak świetnie mi idzie, dzisiaj napiszę kilka słów o ostatnim artykule Henrika Svensmarka i wpływie promieniowania kosmicznego na klimat.
-
Globalne ocieplenie skończyło się w 2016 roku
December 26, 2017,
Jak może pamiętacie, wśród najczęściej powtarzanych mitów klimatycznych był ten mówiący, że globalne ocieplenie się skończyło.
-
(Nie)rozwiązane problemy klimatologii: 2. Jak silne jest wymuszenie radiacyjne antropogenicznego aerozolu?
June 12, 2017,
Zagadnienia związane z antropogenicznymi aerozolami zasłużyły w ostatnim raporcie IPCC na osobny rozdział, i są ku temu bardzo dobre powody: ich wpływ na klimat to jedno z największych źródeł niepewności, zarówno jeśli chodzi o atrybucję (czyli określenie przyczyn przeszłych zmian klimatu), jak i prognozy przyszłego globalnego ocieplenia. Co więcej, to od naszego zrozumienia właściwości aerozoli będzie zależeć skuteczność niektórych metod geoinżynierii, jeśli kiedykolwiek zostaniemy zmuszeni jej użyć.
-
(Nie)rozwiązane problemy klimatologii: 1. Ile dokładnie wynosi czułość równowagowa klimatu?
May 28, 2017,
IPCC rozpoczeło oficjalnie prace nad kolejnym, szóstym raportem podsumowującym stan wiedzy naukowej na temat zmian klimatu; i choć ich efekt zobaczymy dopiero w roku 2021, warto zastanowić się, jakie nowe ustalenia mają szansę znaleźć się w tym, albo i kolejnych raportach. Poniżej więc skompilowałem krótką, nie do końca poważną listę problemów klimatologii, które wciąż pozostają aktywnym przedmiotem badań naukowych. Od razu zaznaczę, że nie są to problemy “nierozwiązane” w tym sensie, że nic na ten temat nie wiemy; w niektórych przypadkach zresztą ich rozwiązanie zostało niedawno znalezione.
Lista wygląda następująco:
- Ile dokładnie wynosi czułość równowagowa klimatu?
- Jak silne jest wymuszenie radiacyjne antropogenicznego aerozolu?
- Od czego zależy stabilność lądolodów Antarktydy Zachodniej i Wschodniej (oraz jak wygląda ich obecny bilans masy)?
- Jak zmieniał się klimat w ciągu ostatnich 2000 lat?
- Jakie procesy powodowały oscylacje Dansgaarda-Oeschgera oraz zdarzenia Heinricha?
- Co spowodowało PETM i inne hipertermiczne epizody eocenu?
- Czy stan permamentnego El Niño kiedykolwiek istniał (albo ma szanse zaistnieć)?
- Jak rozwiązać paradoks słabego Słońca?
- Czy system klimatyczny maksymalizuje produkcję entropii?
- Jak zmieniała się temperatura powierzchni Ziemi w pierwszej połowie XX wieku i co było przyczyną tych zmian?
- Jak zmieniała się temperatura górnych warstw atmosfery w ostatnich kilku dekadach?
- Co spowodowało spowolnienie wzrostu temperatur powierzchni Ziemi na początku XXI wieku?
Każdemu problemowi planuję poświęcić osobne LPU.
-
SZOK! Znany dziennikarz okłamał czytelników, nie uwierzycie w jakiej sprawie
February 7, 2017,
Wybaczcie tytuł, ale pomyślałem że ta stylistyka bardziej pasuje do najbardziej żałosnej pseudoafery wywołanej przez denialistów klimatycznych, przynajmniej od czasu poprzedniej żałosnej pseudoafery.
-
Dzień świstaka
February 5, 2017,
Prowadzę tego bloga już 8 lat, i nigdy nie przestaje mnie zadziwiać naiwność negacjonistów globalnego ocieplenia.
-
Globalne ocieplenie w 2016 roku
December 30, 2016,
Koniec grudnia to tradycyjnie czas podsumowań, wykorzystam zatem tę okazję do reaktywowania bloga i krótkiego omówienia kontekstu związanego z najcieplejszym rokiem w historii obserwacji.
-
Na Antarktydzie jednak ubywa lodu
August 5, 2016,
Pod koniec ubiegłego roku omawiałem nową analizę bilansu masy lądolodu Antarktydy w oparciu o pomiary satelitarne. Zgodnie z tą analizą, w okresie 2003–2008 na Antarktydzie miało przybywać lodu w tempie średnio 82±25 gigaton rocznie; i jak wtedy pisałem, wniosek ten stał w sprzeczności z wieloma innymi badaniami, opartymi o altimetrię lidarową, pomiary grawimetryczne oraz modelowania akumulacji, przepływu, ablacji i cielenia się lodowców.
-
2016 - prognozy
April 23, 2016,
Temperatura wschodniego Pacyfiku systematycznie spada, co oznacza że wielkie El Niño 2015-2016 zmierza już ku końcowi. W ciągu najbliższych kilku tygodni indeksy ENSO osiągną stan neutralny, a pod koniec roku prawdopodobnie rozwinie się La Niña. Czy okaże się wystarczająco silna, by popsuć szanse na kolejny rekordowo ciepły rok?
-
Fyfe et al. o spowolnieniu globalnego ocieplenia
March 23, 2016,
W swoim tekście o prawdzie naukowej i rzekomych oszustwach klimatologów prof. Turski wspomniał o opublikowanym niedawno w Nature Climate Change artykule “Making sense of the early-2000s warming slowdown”. Artykuł ten, autorstwa kilkunastu naukowców z USA, Kanady, Wielkiej Brytanii, Australii i Japonii, jest po części podsumowaniem badań dotyczących przyczyn spowolnienia wzrostu temperatur w ostatnich kilkunastu latach, a po części próbą uporządkowania chaosu terminologicznego panującego w literaturze przedmiotu i polemiką z niektórymi pojawiającymi się w niej tezami.
-
Naukowe fałsze Turskiego
March 19, 2016,
Mój komentarz do artykułu “Prawda naukowa” autorstwa prof. Turskiego (opublikowanego tutaj i tutaj) podzieliłem na dwie części. Dzisiaj krótko odniosę się do zawartych w tym tekście oskarżeń o oszustwa i fałszerstwa dokonywane przez klimatologów, w blognotka następna będzie poświęcona artykułowi Fyfe et al., który szkoda mi było omawiać wyłącznie w kontekście przeinaczeń i konfabulacji z “Prawdy naukowej”.
-
Powtórka z atrybucji
February 28, 2016,
Jest taka dziedzina nauki, w której większość przewidywań teoretycznych opiera się o symulacje modeli numerycznych; gdzie ich laboratoryjna weryfikacja jest utrudniona albo wręcz niemożliwa; gdzie obserwacje opisywanych przez teorię, naturalnie występujących fenomenów, wymagają nakładów liczonych w setkach milionów dolarów; gdzie surowe dane, między innymi zmierzone przez satelity, są skażone bardzo poważnymi błędami systematycznymi i wymagają homogenizacji; gdzie niektóre zespoły generują fałszywe obserwacje i próbują je potem opublikować, a samotni naukowcy na darmo walczą z konsensualną większością; i gdzie przez pół wieku nie udało się bezpośrednio zweryfikować jednego z głównych przewidywań tej teorii.
-
B09B
February 14, 2016,
Mimo że upłynęło prawie 30 lat, góra lodowa B9 wciąż sieje śmierć i zniszczenie na Oceanie Południowym.
-
Geologia o globalnym ociepleniu
January 31, 2016,
Wierni czytelnicy niniejszego bloga zapewne podzielają moje wrażenie, że wśród negacjonistów globalnego ocieplenia występuje nadreprezentacja geologów. Nie wiem, na ile ta nadreprezentacja jest rzeczywistym efektem, a na ile wynika z tego, że w temacie zmian klimatu opinia publiczna z automatu uznawała geologów za wyjątkowo kompetentnych, a wypowiedzi naukowców innych specjalności nie były tak nagłaśniane. Przypomnijmy sobie kuriozalne Stanowisko Komitetu Nauk Geologicznych PAN sprzed 7 lat, którego treść po dzień dzisiejszy jest używane jako ostateczny argument przeciwko globalnemu ociepleniu, i które często było utożsamiane z głosem całego polskiego środowiska naukowego.
-
2015
January 21, 2016,
NASA, NOAA i Met Office opublikowały tego samego dnia aktualizacje indeksów globalnej temperatury, i zgodnie z przewidywaniami rok 2015 pobił ubiegłoroczny rekord ze sporym marginesem.
-
Porozumienie paryskie
December 15, 2015,
Kilka słów komentarza do porozumienia klimatycznego podpisanego kilka dni temu w Paryżu.
-
Czy na Antarktydzie przybywa lodu?
November 4, 2015,
Nie.
-
Jeszcze o parowaniu
October 24, 2015,
Tym razem przełomowego odkrycia dokonali polscy naukowcy.
-
Evans i pochodne cząstkowe
October 15, 2015,
Słyszeliście o genialnym australijskim inżynierze, który obalił teorię antropogenicznego globalnego ocieplenia? Nie?
-
Hołyst
September 26, 2015,
Z opóźnieniem odsłuchałem debaty o klimacie prof. Hołysta (Instytut Chemii Fizycznej PAN) z prof. Malinowskim (Zakład Fizyki Atmosfery UW) w programie red. Łasiczki (Tok FM). Nie mogę powiedzieć, bym dowiedział się z niej czegoś nowego lub ciekawego o klimacie czy globalnym ociepleniu, bo z obecnych w studiu dyskutantów jedyna osoba, która wiedziała coś na ten temat (prof. Malinowski), z trudem mogła dojść do głosu. Większość programu była tak naprawdę poświęcona niewiedzy prof. Hołysta i red. Łasiczki.
-
Bo latem musi być ciepło!
September 1, 2015,
Klimatologiczne lato dobiegło już końca, można więc pokusić się o krótkie podsumowanie.
-
El Niño - aktualizacja 1
July 25, 2015,
Ponieważ El Niño 15/16 rozwija się zgodnie z przewidywaniami, można pokusić się o kilka prognoz na koniec roku.
-
Kołakowska
June 28, 2015,
Ciężko jest być ostatnimi czasy w Polsce denialistą globalnego ocieplenia. Dawne profesorskie autorytety odeszły na emeryturę lub wieczne odpoczywanie; coraz trudniej jest ignorować zalew doniesień naukowych o klimacie; i nawet odwoływanie się do węglowego patriotyzmu straciło na atrakcyjności w zderzeniu z realiami ekonomicznymi.
-
2015 powtórką z 1997?
June 14, 2015,
Długoterminowe prognozy sugerują nasilenie się tegorocznego El Niño, z maksimum osiągniętym tradycyjnie w okolicach końca roku. Co ciekawe, prognozowane indeksy ENSO wskazują na co najmniej średnie El Niño.
-
Błękitny lód sprzed miliona lat
June 4, 2015,
Najdokładniejsze rekonstrukcje składu atmosfery z odległej przeszłości Ziemi oparte są o analizę rdzeni lodowych z Antarktydy. W odróżnieniu od metod pośrednich, wykorzystujących korelacje pomiędzy jakimś proxy (np. ilością aparatów szparkowych na skamieniałych liściach) a rekonstruowanym indeksem (np. koncentracją dwutlenku węgla), rdzenie zawierają prawdziwe powietrze uwięzione dawno temu pomiędzy ziarnami firnu, a potem sprasowane pod kilometrami lodu na Antarktydzie.
-
Czy można osiągnąć neutralność węglową bez redukcji emisji?
June 3, 2015,
Nie.
-
W Sejmie o globalnym ociepleniu
May 25, 2015,
5 maja br. w Sejmie RP odbyła się zorganizowana przez Parlamentarny Zespół Surowców i Energii konferencja “Polityka klimatyczna: globalnie i regionalnie” (transmisję można obejrzeć tutaj), która umożliwiła nam uzyskanie wglądu w opinię części polskich decydentów i przedstawicieli przemysłu na temat zmian klimatu oraz globalnej polityki klimatycznej. Oczywiście opinie te nie były specjalnie zaskakujące — dominowało poczucie krzywdy i przekonanie, że zła Unia Europejska globalne ocieplenie wymyśliła, by zaszkodzić stojącej na czarnym złocie i łupkach Polsce — jednak wśród kuriozalnych wystąpień najbardziej wyróżniała się prezentacja Mariusza Oriona Jędryska, geologa z Uniwersytetu Wrocławskiego, byłego Głównego Geologa Kraju, obecnie posła na Sejm RP w klubie parlamentarnym PiS.